مصطفی عبدالهی- با انتشار خلاصه یافته‌های مطالعات واکسن کووایران برکت، بسیاری از ابهامات روزهای اخیر درباره نتایج علمی این واکسن رفع شد تا همه متخصصان بتوانند با بررسی دقیق این نتایج، نسبت به آن اطمینان خاطر داشته باشند یا نقدهای علمی خود به آن را مطرح کنند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که وزارت بهداشت در هفته جاری، از صدور مجوز اضطراری مصرف این واکسن خبر داد اما برخی کارشناسان درخواست کردند اطلاعات علمی مربوط به آن در دسترس عموم قرار بگیرد. ما نیز با دکتر «اصغر عبدلی» فناور واکسن ایرانی کووبرکت گفت‌وگویی داشته‌ایم و پاسخ‌های او به برخی سوالات و ابهامات را دریافت کرده‌ایم، البته بخشی از این گزارش نیز مستند به توضیحات دکتر عبدلی در گفت‌وگوی دوساعته با مجموعه ایمونولوژی کشور است.

روند دریافت مجوز اضطراری مصرف چگونه بوده است؟

در بسیاری از کشورها امکان صدور مجوز اضطراری مصرف واکسن وجود دارد و واکسن‌های بهارات و سینوفارم نیز با همین مجوز تزریق شد. اگر واکسنی در فازهای یک و دو از نظر بی‌خطر بودن و اثربخش‌بودن موردتایید باشد و با شروع فاز سوم هم ایمنی اولیه آن مشخص شود، می‌توان برای مصرف آن مجوز اضطراری صادر کرد. درباره کد اخلاق هم باید گفت که دریافت این کد در مرحله ورود به فاز انسانی الزامی است و ما هم طبق ضوابط سختگیرانه سازمان غذا و دارو، هفت‌خان‌رستم را پشت سر گذاشته‌ایم و همه این مراحل را طی کرده‌ایم. بعد از ورود به فاز انسانی، سازمان غذا و دارو بر روند نظارت دارد و سپس با تایید همه داوران و ناظران، مجوز تولید صادر خواهد شد. نکته مهم این است که در زمان استفاده اضطراری از یک واکسن، حتما باید به دریافت‌کنندگان آن اعلام شود که این واکسن در مرحله سوم مطالعات فاز بالینی است و هنوز نتایج آن نهایی نشده است.

آیا مجوز WHO هم اخذ خواهد شد؟

قطعا برای خود ما بسیار مهم است که بتوانیم برای کسب اعتبار جهانی و داشتن توان رقابت با شرکت‌های خارجی، مجوز سازمان بهداشت جهانی را اخذ کنیم. این امر نیازمند ارسال همه اطلاعات از جمله نتایج مرحله پیش‌بالینی، بالینی و دستگاه‌ها و تجهیزات تولید واکسن به WHO است که در حال تکمیل آن‌ها هستیم.

استانداردهای فاز بالینی رعایت شده است؟

 همه استانداردهای جهانی را لحاظ کرده‌ایم و آزمایش‌ها روی حیوانات مختلف از جمله موش، خرگوش، خوکچه و میمون انجام شده است. درباره میزان دوز تزریقی واکسن به حیوانات هم، طبق استانداردهای جهانی، همه حالت‌های بین یک تا 10 میکروگرم تست شده و در نهایت میزان 5 میکروگرم به عنوان موثرترین میزان انتخاب شده است.

نظرتان درباره نقدهای مطرح‌شده به نسخه اولیه مقاله فاز حیوانی چیست؟ 

مقاله علمی منتشرشده، نسخه پیش‌نویس (پری‌پرینت) است و فلسفه انتشارش این است که نتایج حاصله در معرض دید عموم قرار بگیرد تا نقدهایشان را مطرح کنند. ما دست همه منتقدان را می‌بوسیم و از نظرات آن‌ها برای تکمیل و اصلاح این مقاله علمی استفاده خواهیم کرد. ضمن آن‌که هم‌اکنون از 10 نشریه معتبر بین‌المللی برای انتشار مقاله مرحله پیش‌بالینی کووبرکت، دعوت‌نامه دریافت کرده‌ایم.

موضع شما نسبت به افراط و تفریط در برخی اظهارنظرها چیست؟

شخصا معتقدم این‌که برخی از دوستان ما در شرکت دارویی برکت، در دفاع یک‌جانبه از واکسن حرف‌های غیرعلمی می‌زنند، کار درستی نمی‌کنند. این حق همه مردم و متخصصان است که نقد کنند، با همین نقدهاست که می توانیم رشد کنیم.

استفاده از برکت به عنوان دوز دوم سایر واکسن‌ها را امکان‌پذیر می‌دانید؟

نظر من این است که نباید کووبرکت را به عنوان دوز دوم دیگر واکسن‌ها استفاده کنیم، دلیلش هم این است که هنوز نتایج قطعی هیچ واکسنی مشخص نشده و ممکن است در صورت انجام این کار، عوارض احتمالی واکسن‌های خارجی به نام واکسن کووبرکت نوشته شود. اگر این نتایج مشخص شد، قطعا با واکسیناسیون ترکیبی موافقم. ازنظر علمی، در همه واکسیناسیون‌های جهان که در آن از استراتژی میکس واکسن‌ها استفاده شده، نتیجه حاصله بهتر از حالت معمول بوده‌است و اتفاقا این واکسن‌ها کاستی‌های هم را پوشش داده‌اند.

درصد اثربخشی کووبرکت چقدر است؟

شرکت‌های خارجی برای سنجش میزان اثربخشی واکسن، درصدی از افراد داوطلب را بررسی می‌کنند اما ما این کار را در همه افراد شرکت‌کننده در فاز یک و دو انجام داده‌ایم و اثربخشی بالای 80 درصد بوده است. این اثربخشی برای واکسن بهارات 83 درصد، برای سینوفارم 80 درصد و برای سینوواک 60 درصد بوده است اما دقت داشته باشیم که حتی سینوواک با اثربخشی 60 درصد، به طور کامل زنجیره انتقال ویروس را قطع کرده است.

 

 

 

جواد نوائیان رودسری – برای مشهدی‌ها قرن‌هاست که نامش آشناست؛ بقیه ایرانیان هم، کم و بیش آن‌جا را می‌شناسند؛ یعنی تا اسمش برده می‌شود، یاد آب و هوای مطبوع و شیشلیک‌های خوشمزه‌اش می‌افتند؛ شاندیز، منطقه‌ای ییلاقی و باصفا در دل کوه‌های بینالود است؛ یکی از نخستین سکونتگاه‌های انسان در منطقه شمال‎شرق ایران امروزی که شواهدش را می‌شود در «شترسنگ»، دشتی کوچک بین طرقبه و شاندیز و در سنگ‌نگاره‌های کهن‎سال آن جست‌وجو کرد. شاید باورش برایتان سخت باشد، اما شاندیز، با همه خاطرات شیرینی که از گشت و گذار در آن دارید، یک حافظه تاریخی غنی دارد، یک پشتوانه فرهنگی پرمحتوا که شاید خود اهالی آن‌جا هم، از این پیشینه بی‌خبر باشند. همسایگی این منطقه که حالا شهری آباد محسوب می‌شود، با مشهد و البته حق نان و نمکی که ساکنان دو شهر با یکدیگر خورده‌اند، مرا واداشت که درباره شاندیز بنویسم و دعوتتان کنم که برای یک سفر تاریخی به ایران باستان، همراهی‌ام کنید. 

شاهان‌دژ و تاریخ کهن آن

شاندیز قدمتی بسیار طولانی و تاریخی دارد؛ هرچند که در کتاب‌های «معرفت‌الارض» قدیم، به دلیل قرارگرفتن آن در مجاورت طرقبه یا «تروغبذ»، کمتر از آن یاد کرده‌اند، اما دژ مستحکم آن، دست‎کم در دوره طاهری و صفاری، شناخته شده‌بود؛ بله، تعجب نکنید؛ شاندیز در واقع دژی بسیار مستحکم و قلعه‌ای نفوذناپذیر بود که به دلیل استقامت و پایداری‌اش، به آن لقب «شاه‌دژ» داده بودند و واژه شاندیز، تغییریافته همین کلمه «شاه‌دژ» یا «شاهان‌دژ» است. رضاقلی‌خان هدایت در کتاب «روضه‌الصفای ناصری» و اعتمادالسلطنه‌در کتاب «مطلع‌الشمس»، وجه‌تسمیه شاندیز را همین دانسته‌اند. با این حال، نام‌گذاری شاندیز، یعنی استفاده از واژگان کهن فارسی برای آن، اماره‌ای برای شناخت گذشته پربار و قدمتش، دست‌کم تا روزگار ساسانیان است. طبیعی است که قرار گرفتن شاندیز در میان چشمه‌سارهای متعدد، مزارع حاصلخیز و نیز، وجود مصالحی که می‌توان برای ساخت قلعه از آن استفاده کرد، باعث می‌شد که ایرانیان قدیم در ازمنه باستان، نتوانند از خیر منطقه شاندیز بگذرند و در آن‌جا سنگ بنای دژی مستحکم را گذاشتند که می‌توانست در روزگار هجوم اقوام بیابانگرد آن سوی فرارودان، همچون سدی قدرتمند در برابر مهاجمان ایستادگی کند. بنابراین، باید بدون تردید، شاه‌دژ یا شاهان‌دژ را صاحب قدمتی فراتر از هزار و پانصد سال هم بدانیم؛ برخی وجود درخت چنار دوهزار و 700 ساله شاندیز را، دلیلی بر این قدمت می‌دانند. این‌که آیا در دوره قدرت گرفتن اسماعیلیان در ایران و تصاحب دژهای مستحکم در سراسر این کشور و از جمله در خراسان و به‌ویژه در منطقه قهستان، گذر آن‌ها به شاه‌دژ هم افتاد یا خیر، دقیقاً معلوم نیست. اما اصلاً بعید به نظر نمی‌رسد که این دژ مستحکم که پشت به کوه پربرکت بینالود دارد، روزی روزگاری، محل تکاپوهای فدائیان اسماعیلی هم بوده باشد. به هر حال، شاندیز، یا همان شاهان‌دژ، در عهد صفوی و به‌گاه حملات مداوم ازبکان، مانند دیگر قلعه‌های نزدیک به مشهد، حکم یک پشتوانه دفاعی و لجستیکی را داشت.

حماسه «حسن‌خان»

درباره تاریخ معاصر شاندیز، اطلاعات تاریخی بیشتر است. می‌دانیم که در سال 1265ق/ 1227ش، در پی وقوع شورش سالار در مشهد، شاندیز نیز، حاضر به تمکین در برابر مراد‌میرزا حسام‌السلطنه، فرمانده قشون ناصرالدین‌شاه قاجار نشد. مردم شاندیز، با فرماندهی حسن‌خان شاهان‌دژی، در برابر خواست ستمگرانه فرمانده قاجار مقاومت کردند و حاضر به تمکین نشدند. شنیدن خبر جنایات سربازان مراد‌میرزا، در مشهد و پس از سرکوب شورش سالار، دلیل اصلی این مقاومت بود. حسام‌السلطنه کوشید تا با تهدید و تشر، اهالی دژ را وادار به تسلیم کند؛ اما کاری از پیش نبرد؛ به همین دلیل، فوجی از سربازان خود را به همراه چند عراده توپ و با فرماندهی «سلطان جواد»، به سمت شاهان‌دژ فرستاد. با رسیدن نیروهای حسام‌السلطنه، نبرد در شاهان‌دژ، با شدت آغاز شد. سربازان او با استفاده از توپ، شروع به کوبیدن دیوارهای قلعه کردند. به‌تدریج سد میان رزمندگان دژ و سربازان حسام‌السلطنه فروریخت و جنگی تمام‎عیار آغاز شد. نتیجه این جنگ، با توجه به تعدد سربازان مرادمیرزا و سلاح‌های پیشرفته آن‎ها، معلوم بود. در بحبوحه نبرد، حسن‌خان که با تعداد اندکی از یارانش به فوج سربازان حمله کرده بود، هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد. ماجرای نبرد شاهان‌دژ، با وجود آن‌که کمتر اطلاعی درباره آن، در متون تاریخی وجود دارد، به قدری شهرت یافت که وقتی حمزه سردادور، روزنامه‌نگار، مورخ و داستان‌نویس معاصر (درگذشته به سال 1349ش)، تصمیم به نگارش کتاب معروف «افسانه قاجار» گرفت، نتوانست از خیر ماجرای شاهان‌دژ بگذرد و در متن کتاب خود، به مقاومت جانانه حسن‌خان شاهان‌دژی در برابر حسام‌السلطنه قاجار اشاره کرد. در فرازی از متن اثر سردادور، به مکالمه میان حسن‌خان و فرمانده قشون اعزامی اشاره شده‌است؛ حسن‌خان به «سلطان جواد» می‌گوید: «آهای سلطان جواد، خیال کردی که این‌جا هم سبزوار است تا بتوانی با حیله و نیرنگ به تصرف درآوری؟ این‌جا شاهان‌دژ یعنی شاه قلعه‌های ایران و بلای جان دشمنان است ... از همین راه که آمدی برگرد و بی‌جهت سربازان مادر مرده را به کشتن مده». با ویران‌شدن دژ شاندیز، اهالی باقی‎مانده در اراضی اطراف سکنا گزیدند و به‎تدریج، آن منطقه دوباره آبادانی پیشین را بازیافت و امروزه، مقصد گردشگری بسیاری از ایرانیان است.

 

سیدخلیل سجادپور- جوانی که پس از مصرف مشروبات الکلی در یک چهار دیواری محصور، جوان دیگری را به خاطر کینه و اختلافات قبلی به قتل رسانده بود، لب به اعتراف گشود و پرده از این ماجرای وحشتناک برداشت. 

رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی روز گذشته در تشریح این حادثه تاسف بار به خراسان گفت: حدود ساعت یک بامداد بیست و هشتم اردیبهشت گذشته بود که خبر نزاعی خونین توسط چند جوان در بی‌سیم های پلیس پیچید تا این که دقایقی بعد گزارش مرگ یکی از مجروحان حادثه نزاع در مرکز درمانی، کارآگاهان اداره جنایی را وارد ماجرا کرد. 

سرهنگ جواد شفیع زاده افزود: بلافاصله گروه تخصصی از کارآگاهان در کنار قاضی ویژه قتل عمد دادسرای عمومی و انقلاب مشهد، عازم بیمارستان شهید هاشمی‌نژاد شدند وتحقیقات گسترده‌ای را آغاز کردند. این مقام ارشد انتظامی تصریح کرد: بررسی های مقدماتی نشان داد که جوان 28 ساله به دنبال وقوع نزاعی در یک زمین بزرگ محصور در خیابان حر 76 با ضربات چاقو به قتل رسیده است. وی گفت: ادامه بررسی ها بیانگر آن بود که جوان 28 ساله نعمت زمانی نام داشت و یکی از ضربه های چاقو به ناحیه گردن و دیگری به پشت آرنج وی اصابت کرده

 بود.

سرهنگ شفیع زاده با بیان این که گروه تخصصی کارآگاهان پس از جمع آوری اطلاعات میدانی، دامنه تحقیقات خود را به محل وقوع نزاع در بولوار حر مشهد کشاندند، خاطرنشان کرد: بررسی ها تا سپیده دم با حضور قاضی دکتر حسن زرقانی ادامه یافت و مشخص شد که چند جوان نیمه شب در دو گروه دوستانه وارد زمین چهار دیواری محصور شده و در حالی بساط مصرف مشروبات الکلی را پهن کرده‌اند که جوان 28 ساله از نوشیدن الکل خودداری کرده بود. رئیس پلیس باتجربه آگاهی خراسان رضوی افزود: تحقیقات غیرمحسوس و رصدهای اطلاعاتی نشان داد، دو گروه مذکور که سابقه چاقوکشی و درگیری های خونین را به دلیل اختلافات و کینه قبلی داشتند پس از خروج از چهار دیواری دوباره چشم در چشم شدند و به خاطر هیچ و پوچ باز هم به کل‌کل  پرداختند و غرور جوانی را به رخ یکدیگر کشیدند.

 در این میان ناگهان تیغه های وحشتناک چاقو در تاریکی شب درخشید و باز هم نزاعی خونین بین آن ها رخ داد. طولی نکشید که ضربه ای بر ناحیه گردن جوان 28 ساله ای به نام نعمت فرود آمد و پشت آرنجش نیز هدف ضربه ای دیگر قرار گرفت و نقش بر زمین شد. 

وی تاکید کرد: در حالی که خون زیادی بر کف خیابان می ریخت، دو تن از دوستان نعمت، او را بر ترک موتورسیکلت نشاندند و به بیمارستان شهید هاشمی نژاد انتقال دادند.

سرهنگ جواد شفیع زاده با تشریح این اطلاعات که تا صبح روز بعد از حادثه به دست آمده بود، ادامه داد: با شناسایی  هویت دو تن از عاملان این نزاع مرگبار که کریم و حامد نام دارند، بررسی ها برای شناسایی مخفیگاه و دستگیری آنان وارد مرحله جدیدی شد چرا که تحقیقات غیرمحسوس نشان می داد: کریم (متهم اصلی) جا و مکان مشخصی ندارد و با زباله گردی و جمع آوری ضایعات قابل فروش از میان زباله ها، روزگار می گذراند و به مواد مخدر صنعتی هم اعتیاد دارد به همین دلیل دامنه تحقیقات به پاتوق های معتادان و خلافکاران کشید ولی متهم فراری هر بار به پاتوقی در نقطه دیگر می‌رفت تا این که بالاخره دامنه محاصره تنگ تر شد و در حالی که متهم به قتل فراری با عذاب وجدان شدیدی دست و پنجه نرم می کرد به دام کارآگاهان اداره جنایی آگاهی افتاد. 

رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی درباره اعترافات متهم به قتل نیز در گفت وگویی اختصاصی به خراسان افزود: این متهم 22 ساله که از اتباع یکی از کشورهای همسایه است، در بازجویی ها به صراحت ارتکاب قتل را پذیرفت و گفت: بارها با نعمت درگیر شده بودم و از یکدیگر کینه داشتیم. 

این درگیری ها به چاقوکشی نیز انجامید اما هر بار فقط زخمی می شدیم تا این که شب حادثه وقتی بعد از مشروب خوری از چهار دیواری محصور بیرون آمدیم دوباره کینه های قدیمی سر باز کرد و با هم رودررو شدیم. 

در این هنگام من و یکی از دوستانم به نام حامد چاقو کشیدیم و وارد نزاع شدیم که ناگهان در تاریکی شب چاقویی به اطراف گردن او زدم و پا به فرار گذاشتیم این در حالی بود که حامد هم از پشت سر بازوی او را با ضربه چاقو هدف گرفته بود.

 بعد از فرار چون جا و مکانی نداشتم به پاتوق های استعمال مواد مخدر می رفتم و از ترس دستگیری هر شب محل پاتوقم را تغییر می دادم. 

وی با اشاره به اعترافات متهم به قتل اضافه کرد: متهم مذکور که سابقه سرقت نیز دارد اکنون مدعی است که در شب وقوع حادثه حالت عادی نداشته و تنها به خاطر یک کل کل و غرور جوانی دست به این جنایت هولناک زده است.

رئیس پلیس آگاهی خراسان رضوی با قدردانی از راهنمایی ها و دستورات ویژه قاضی زرقانی برای دستگیری متهم فراری تصریح کرد: تحقیقات بیشتر برای کشف زوایای پنهان این جنایت همچنان ادامه دارد.

 «علی صداقتی‌خیاط» سال 1325 در مشهد به‌دنیا آمد. در جوانی برای تحصیل به خارج از کشور رفت، در دو رشته اقتصاد سیاسی و جامعه‌شناسی مدرک گرفت و سال 56 به ایران برگشت. اواخر دهه70 شروع به آموزش کودکان کار کرد. رفته‌رفته از تجربه کار با بچه‌ها، نواقص شیوه‌های آموزشی را پیدا و روش‌های تازه‌ای ابداع کرد. از آن زمان تاکنون آقای صداقتی که به «عموخیاط» معروف شده‌است، تمام وقتش را با آموزش به بچه‌ها و بزرگ سالان بازمانده از تحصیل می‌گذراند. بیست‌وپنجم خردادماه، سالروز آغاز آموزش اجباری بزرگ سالان در ایران است. به این بهانه گفت‌وگویی داشتیم با عموخیاطِ نویسنده، جامعه‌شناس و فعال حقوق کودکان که در 75سالگی همچنان مشغول آموزش است. 

چطور عموخیاط شدید؟

در سال‌های 78-77 همراه با انجمن دفاع از حقوق کودکان، فعالیتم را در شوش با برگزاری کلاس‌های خلاقیت برای بچه‌های کار شروع کردم. تیمی از استادها و دانشجوها در آن مجموعه، دوره‌های سوادآموزی برگزار می‌کردند. مشکلات آموزشی زیاد بود. مدام می‌شنیدم که می‌گفتند این بچه‌ها ناسازگار و بیش‌فعال‌اند ولی من معتقد بودم بچه‌ها مشکلی ندارند. اتاقی در دروازه غار گرفتم و شش ماه کنار بچه‌ها زندگی کردم. به‌مرور فهمیدم چرا روش‌های آموزشی جواب نمی‌دهد. آن‌جا همه خانم‌ها، خاله بودند و همه مردها، عمو. چون عموعلی زیاد بود، بچه‌ها من را عموخیاط صدا کردند و این اسم رویم ماند.

بعد از آن روش آموزشی خودتان را ابداع کردید؟

من فهمیدم بچه‌ها وقتی بزرگ می‌شوند، بازگشت بی‌سوادی دارند. چون فقط نصف روز در هفته‌ می‌توانستند سر کلاس بروند و زمانی برای تمرین کردن نداشتند. برای همین بعد از مدتی هرچه را یاد گرفته‌بودند، فراموش می‌کردند. شروع کردم به مطالعه و تحقیق و فهمیدم مسئله سوادآموزها نیستند بلکه مشکل در نحوه آموزش است. درنهایت روشی ابداع کردم که هرکسی طی 15روز می‌تواند خواندن و نوشتن را  یادبگیرد. در این روش 22 نشانه را آموزش می‌دهیم. وقتی فرد توانست بدون اشکال، استرس و ترس از نمره ، خواندن و نوشتن را یادبگیرد، آن‌وقت استثناهای زبان را یادمی‌دهیم.

با سوادآموزها چطور درارتباط هستید؟

من تا الان 81 مجموعه آموزشی در کشور راه‌اندازی کرده‌ام که همه‌شان رایگان بوده‌اند. مردم ما آن‌قدر بزرگوارند که هرجا بخواهم برای آموزش بروم، فقط ازم می‌پرسند چه چیزهایی لازم داری. لوازم‌تحریر را فراهم می‌کنند و من هم هرکجا بهم نیاز داشته‌باشند، می‌روم. الان در شهریار هستم و چندروز آینده به دشتیاری می‌روم.

شاگردهای شما از هر سن‌وسالی هستند. برداشت من این است که پس هیچ‌وقت برای یادگرفتن سواد دیر نیست.

خانمی 63ساله بین شاگردهایم دارم که در سه روز خواندن و نوشتن را یادگرفت. آقایی ظرف 27ماه از بی‌سوادی رسید به دانشگاه. وقتی می‌توانید حرف بزنید و معنی کلمات را می‌دانید، یادگرفتن خواندن و نوشتن برای‌تان خیلی راحت‌ می‌شود اما بعضی از بزرگ سال‌ها نمی‌دانند سواد به چه کارشان می‌آید. آقای 57ساله‌ای می‌پرسید اصلا سواد به چه دردی می‌خورد. بعد که هفت‌روزه خواندن و نوشتن را  یادگرفت، می‌گفت زندگی آدم باسواد با بی‌سواد، زمین تا آسمان فرق دارد. تا قبل از آن برای هر کار ساده‌ای مثل آدرس پیداکردن در خیابان باید از این و آن کمک می‌گرفت.

شما فرصت زندگی در خارج از کشور را داشتید ولی به ایران برگشتید. وقتی به پشت سر نگاه می‌کنید، تجربه این سال‌ها را چطور می‌بینید؟

این‌جا سرزمین من است و به بودن در آن افتخار می‌کنم. بچه‌های من این‌جا به من نیاز دارند. سواد حق همه است. همان‌طور که کسی نمی‌تواند به شما بگوید نفس نکش، اجازه ندارد حق خواندن و نوشتن را هم از شما سلب کند. من این‌جا هستم تا زبان پارسی را که در طول سال‌ها سفته و پالوده شده‌است، به مردم آموزش بدهم.

یکی از مسائلی که پیوسته ذهنم را به خود درگیر کرده بود، توجه بی حد و حصر رهبر انقلاب در بیانات و سخنرانی های مختلف  خود به موضوع مشارکت مردم در انتخابات  مختلف به ویژه انتخابات ریاست جمهوری بود. با نگاهی به بیانات رهبر حکیم انقلاب  و مقایسه آن با سخنان دیگر اندیشمندان، مقامات و فعالان اجتماعی و سیاسی کشور، می توان به طور قطع اذعان کرد که هیچ کدام  به اندازه حضرت آیت ا... خامنه ای به موضوع مشارکت در انتخابات توجه نکرده  و البته که در کنار توصیه های اکید خود نسبت به مشارکت، دلایل اهمیت حضور مردم در پای صندوق را تبیین کرده اند. در این بین برخلاف باور بسیاری که امنیت، ثبات، پیشرفت و مسائلی از این قبیل  را مهم ترین دلیل برای حضور مردم در پای صندوق های رای متصور می شوند، رهبر حکیم انقلاب  علت العلل همه  پیامدهای مثبت مشارکت مردم را نفس «مرجعیت صندوق های رای» اعلام می کنند(12/5/1392 ) و تاکید می کنند در جامعه اسلامی که بنیاد آن بر جمهوریت بنا شده، این مردم در نهایت حرف اول و آخر را می زنند و مهم ترین پایگاه برای تصمیم آن ها نیز همین صندوق های رای است. از این رو می بینیم که بنیان گذار فقید انقلاب حضرت امام (ره) نیز هیچ گاه اسلام را بدون جمهوریت ذکر نکرده و در سخنرانی های مختلف خود تاکید می کنند که انتخاب اصلی در فرایند انتخابات، انتخاب جمهوریت است یا در بیان دیگر خود تبیینی دقیق تر از انتخابات دارند و تصریح می کنند که رای به رئیس جمهور در حقیقت رای به جمهوریت اسلامی است.  جالب تر آن که برخلاف  آن چه در ذهن بیشتر ما نقش بسته که نقطه قوت اصلی نظام جمهوری اسلامی مواردی از قبیل موشک های دوربرد و غنی سازی هسته ای است، رهبر انقلاب در یکی دیگر از سخنرانی های خود  در تبیین این که چرا ضد انقلاب و معارضان با این نظام، درصدد کاهش مشارکت در انتخابات هستند؛ تاکید می کنند آن قدرت اصلی که جمهوری اسلامی دارد و دشمن توانایی معارضه با آن را ندارد، همین حمایت مردم از این نظام و حضور در پای صندوق های رای است :« یکی از برکات حضور مردم همین است که وقتی دشمنان نگاه می کنند و می‌بینند که مردم پشت سر نظام هستند، احساس می کنند که نمی شود با این نظام معارضه کرد؛ چون با یک ملت نمی شود معارضه کرد. 6/12/1388 »  از همین رو ایشان تاکید فراوانی بر حفظ این مرجعیت صندوق های رای داشته و در یکی از سخنرانی های خود تاکید می کنند که مهم ترین خواسته دشمن این است که این مرجعیت از بین برود: «افتخار ما این بوده است که در امنیت و آرامش کامل، دو نفر رفیق پای صندوق رأی می روند؛ یکی به این آقا رأی می دهد، یکی به آن آقا رأی می دهد. دشمن می خواهد این محیط امن و امان از بین برود. 25/3/1384» موضوع جمهوریت و پیوند آن با مشارکت حتی به سخنرانی اخیر رهبر انقلاب نیز راه پیدا کرد و معظم له به صراحت هر چه تمام تر تاکید کردند که جمهوریت تنها با  مشارکت مردم تحقق پیدا خواهد کرد، اما نباید فراموش کنیم همان طور که مرحوم امام (ره)نیز بارها  اعلام کردند  پابرهنگان و کوخ نشینان نقش محوری را در پازل انقلاب و نظام جمهوری اسلامی دارند، نقشی که متاسفانه طی سال های اخیر  آن طور که باید و شاید به آن توجه نشد و حالا این قشر محروم که  رکن اصلی جمهوریت هستند، به دلیل این گلایه ها تردید هایی برای حضور در انتخابات دارند. موضوعی که رهبر انقلاب نیز در بیانات روز گذشته خود به آن اشاره  و تصریح کردند:« این قشرها توقعات و گلایه‌های  بجایی دارند که عمده آن ها درباره معیشت، مسکن و اشتغال است و مسئولان کشور باید واقعاً به این مسائل رسیدگی می‌کردند و انتظار این است که دولت آینده در رأس برنامه‌های خود به این مسائل رسیدگی کند... این افراد به علت گلایه‌های بجا، دست و دلشان به انتخابات نمی‌رود اما بحث اصلی این است که نرفتن پای صندوق رأی و قهر کردن با آن، مشکل را حل نمی‌کند. مشکل هنگامی حل خواهد شد که اولاً همه پای صندوق‌های رأی بروند و ثانیاً به فردی رأی بدهند که توانایی حل این مشکلات را داشته باشد.» این دوره انتخابات را می توان با توجه به مسائل و موضوعاتی که تاکنون در فرایند بررسی صلاحیت ها توسط شورای نگهبان  و رقابت های انتخاباتی  آن مطرح شده است  فصلی دیگر از رشد و توسعه فرایند مردم سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران دانست  فرایندی که در کنار نقاط قوت بسیار ، نقاط ضعفی را هم به ما نشان داد  که باید در اولین  فرصت مناسب رفع و اصلاح شود  چرا  که  بدون شک   پیشرفت، امنیت و امیدواری به آینده در گرو حفظ مرجعیت صندوق های رای است و این حفظ نخواهد شد مگر آن که مردم به آن روی خوش نشان دهند و با مشارکت بالای خود اعتماد شان به این مرجعیت را نشان بدهند.

 

گروه سیاسی- رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر دیروز در سخنرانی تلویزیونی برای ملت ایران، انتخابات روز جمعه را رویدادی سرنوشت‌ ساز و تأثیرگذار در همه مسائل عمده اقتصادی و غیر اقتصادی خواندند و با اشاره به تلاش بی‌وقفه دشمنان برای کاهش مشارکت مردم، تضعیف ایران و سپس افزایش فشارها و دخالت‌های سیاسی و اقتصادی و تروریستی در ایران گفتند: گله‌های مردم به ویژه قشرهای محروم درباره رسیدگی نکردن به مشکلات معیشتی آن ها به جاست اما این مشکلات را باید با انتخاب فردی قوی، پرکار، قدرتمند و خستگی‌ ناپذیر حل کرد و به فضل الهی روز جمعه مردم برخلاف خواست دشمنان، دوباره به ایران و جمهوری اسلامی آبرو می‌دهند و همه قشرها با سلیقه‌های متفاوت سیاسی به میدان می‌آیند و همچون تشییع حاج قاسم سلیمانی به انتخابات نگاهی فراتر از سلیقه های سیاسی خواهند داشت.

تحقق جمهوری اسلامی ، در گرو تحقق جمهوریت و اسلامیت

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با تبریک دهه ایام ولادت حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، نحوه عمل ملت در انتخابات روز جمعه را در سال های پیش رو و در همه مسائل و عرصه‌ها کاملاً تاثیرگذار خواندند و گفتند: در انتخابات جمعه، اصل، مشارکت و بعد از آن نوع انتخاب است و امیدواریم با عنایت خداوند مردم به بهترین وجه در این عرصه ظاهر شوند.ایشان حضور مردم در نظام جمهوری اسلامی را متکی بر یک اصل و سند متقن فکری برشمردند و افزودند: البته فواید سیاسی حضور مردم فراوان و پر برکت است اما اصل فلسفه حضور ملت در صحنه، مهم تر است.رهبر انقلاب تحقق جمهوری اسلامی را در گرو تحقق هر دو بُعد آن یعنی جمهوریت و اسلامیت خواندند و گفتند: به همین دلیل است که همه مراکز قدرت های شیطانی در جهان به شکل ویژه با انتخابات در ایران به عنوان نماد جمهوریت مخالفت و معارضه می کنند.

2 هدف مهم فضاسازی ‌های دشمنان

حضرت آیت ا... خامنه ای، تخریب ذهنیت مردم به انتخابات و در صورت امکان دخالت در انتخابات را دو هدف مهم فضاسازی‌ های دشمنان برشمردند و گفتند: آن ها می‌خواهند شکوه و شوکت انتخابات ایران نمایان نشود اما به کوری چشم دشمنان، انتخابات همیشه در زمان مقرر و با حضور ملت برگزار شده است.ایشان با اشاره به این که شاید انتخابات هیچ کشوری مانند انتخابات ایران مورد هجوم مستکبران قرار نداشته باشد افزودند: درانتخابات امسال هم رسانه های آمریکایی، انگلیسی و مزدوران آن ها از چند ماه قبل به دنبال زیر سوال بردن انتخابات و کم رنگ کردن حضور مردم هستند.رهبر انقلاب، کاهش حضور مردم و فاصله‌گیری آنان از نظام را هدف اصلی رسانه‌های بیگانه برشمردند و افزودند: البته به جز برخی گروه‌ها، متن مردم همیشه برعکس خواست دشمن عمل کرده اند و ان‌شاءا...  این دفعه هم ملت با حضور خود به نظام و کشور آبرو خواهد داد.

شرکت در انتخابات عمل صالح است

ایشان با تأکید بر لزوم نگاه فراتر از سلیقه ‌های سیاسی به حقایق عرصه سیاست کشور گفتند: تشییع پیکر شهید حاج قاسم سلیمانی از جمله این حقایق بود و همه، فراتر از سلیقه ‌های سیاسی در آن شرکت کردند.ایشان افزودند: به انتخابات نیز باید با نگاهی برتر از مذاق های مختلف سیاسی نگریست و در آن شرکت کرد زیرا نظام اجتماعی کشور به این موضوع نیازمند است.رهبر انقلاب با استناد به قرآن مجید، شرکت در انتخابات را عمل صالح دانستند چرا که دشمنان دین و اسلام را به‌ شدت ناراحت می کند.حضرت آیت ا... خامنه ای در بیان چند نکته مهم انتخاباتی گفتند: مهم ترین نکته این است که حضور مردم در انتخابات پشتوانه مردمی نظام را نشان می‌دهد و این پشتوانه مردمی، در اقتدار واقعی نظام و ایران، تأثیری بی‌نظیر دارد.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با انتقاد از برخی سفسطه‌گویی‌ها درباره انتخابات در فضای مجازی و مطبوعات گفتند: این افراد در واقع همچون دشمنان ملت دنبال کاهش مشارکت مردم، تضعیف نظام و طبعاً تضعیف ایران هستند که در این صورت ایران با دخالت ‌های بیگانگان دچار ناامنی می‌شود و به جولانگاه تروریست‌ها تبدیل خواهد شد.نکته دیگری که رهبر انقلاب به تبیین آن پرداختند رابطه معکوس کاهش حضور مردم و افزایش فشارهای دشمن بود.

حضور بیشتر ملت در افزایش کارایی رئیس‌جمهور آینده موثر است

ایشان گفتند: بر اساس این واقعیت اگر بخواهیم فشارهای اقتصادی دشمنان یعنی تحریم و دیگر فشارها کاهش یابد و رفع شود، باید حضور در انتخابات افزایش یابد و پشتوانه مردمی نظام به رخ دشمنان کشیده شود.رهبر انقلاب همچنین با اشاره به تأثیر حضور بیشتر ملت در افزایش قدرت و کارایی رئیس‌ جمهور آینده گفتند: در کشور امکانات و فرصت‌های زیادی وجود دارد که استفاده از آن ها به آدم‌ های پرکار، خستگی‌ناپذیر و قدرتمند نیاز دارد که این قدرتمندی از حضور و رأی بالای مردم نشئت می گیرد و به رئیس ‌جمهور آینده برای کاهش مشکلات توان بیشتری می دهد.

رقابتی بودن، از حقایق مسلم انتخابات در ایران

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در ادامه با اشاره به تأکید همیشگی بر مسئله «سلامت انتخابات» گفتند: در جمهوری اسلامی انتخابات همیشه سالم بوده و این که رؤسای جمهوری بعضاً با سلایق سیاسی کاملاً متفاوت از یکدیگر بر سر کار آمده‌اند نشان‌دهنده انتخاباتِ سالم در همه این سال هاست.رهبر انقلاب، «رقابتی بودن» را از دیگر حقایق مسلم انتخابات در ایران خواندند و افزودند: در این انتخابات و در مناظره‌ها نیز نامزدها با معارضات فکری و زبانی خود رقابتی بودن انتخابات را کاملاً نشان دادند که هر کدام هم طرفداران خود را دارند. البته درباره محتوای مناظره‌ها بعد از انتخابات نکاتی بیان خواهم کرد.

توقعات و گلایه‌های قشرهای محروم به جاست

ایشان با اشاره به سیاست ثابت دشمن از اول انقلاب تا به امروز در زیر سوال بردن آرای مردم خاطرنشان کردند: جالب این جاست بعضی از کشورها که در میانه قرن ۲۱ هنوز به شکل قبیله‌ای اداره می‌شوند و بوی انتخابات هم به آن ها نرسیده به ‌طوری که مردمشان فرق صندوق رأی و صندوق میوه را نمی‌دانند، تلویزیون ۲۴ ساعته راه می‌اندازند و مدعی هستند انتخابات ایران دموکراتیک نیست.رهبر انقلاب در ادامه به اظهار تردید برخی از قشرهای ضعیف و محروم جامعه برای شرکت در انتخابات اشاره کردند و گفتند: این قشرها توقعات و گلایه‌های به جایی دارند که عمده آن ها در مورد معیشت، مسکن و اشتغال است و مسئولان کشور باید واقعاً به این مسائل رسیدگی می‌کردند و انتظار این است که دولت آینده در رأس برنامه ‌های خود به این مسائل رسیدگی کند.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای افزودند: این افراد به علت گلایه‌های به جا، دست و دلشان به انتخابات نمی‌رود اما بحث اصلی این است که نرفتن پای صندوق رأی و قهر کردن با آن، مشکل را حل نمی‌کند. مشکل هنگامی حل خواهد شد که اولاً همه پای صندوق ‌های رأی بروند و ثانیاً به فردی رأی بدهند که توانایی حل این مشکلات را داشته باشد.ایشان تأکید کردند: بنابراین گلایه‌ها و توقعات این قشر از مردم به جا و صحیح است اما نتیجه‌گیری آن ها صحیح نیست و همه باید در انتخابات حضور یابند.

جشن تکلیف سیاسی رأی اولی‌ها

رهبر انقلاب در ادامه با اشاره به نقش پیشرو جوانان در مسائل اصلی کشور، افزودند: من به جوانان اعتقاد زیادی دارم و انتظار دارم که آن ها در انتخابات نیز با ایفای نقش پیشران، ضمن حضور در پای صندوق‌های رأی، مردم را به شرکت در انتخابات ترغیب کنند. همچنین حضور رأی اولی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد و مانند جشن تکلیف سیاسی است.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای با انتقاد از برخی تحلیل‌های غلط و ضعیف در داخل که نتیجه آن دمیدن روح ناامیدی در مردم است، گفتند: ایجاد یأس و ناامیدی در کشور مطلقاً جایگاهی ندارد زیرا کشور و ملت ما قدرتمند و دارای بنیه‌ای قوی است.ایشان توانایی‌ها و امکانات کشور را فراوان دانستند و افزودند: هر گاه از این توانایی‌ها استفاده شده، کارهای بزرگی انجام گرفته است همچون اصل پیروزی انقلاب یا ایستادگی ملت ایران در دفاع مقدس و نمونه آخر آن هم تولید واکسن ایرانی کروناست.ایشان خاطرنشان کردند: جوانان ما منتظر واکسن برخی کشورهای بخیل خارجی نماندند و امروز به همت جوانان جزو شش کشور تولیدکننده واکسن کرونا در دنیا قرار گرفته‌ایم.

تمهیدات برای حفظ سلامت مردم پای صندوق در نظر گرفته شود

رهبر انقلاب به موارد دیگری در گذشته از جمله تولید رادیو دارو با وجود کارشکنی غربی‌ها نیز اشاره کردند و افزودند: در چند سال قبل که با وجود وعده و وعیدها، رادیو دارو به ما داده نشد، جوانان ما همت کردند و ظرف چند ماه به غنی‌سازی ۲۰درصد اورانیوم دست یافتند و اکنون نیز اورانیوم غنی‌شده ۶۰درصد تولید می‌شود که همه برای مقاصد صلح‌آمیز است.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای همچنین با اشاره به توانایی‌ها و تجهیزات دفاعی کشور، تأکید کردند: بنابراین مأیوس کردن ملت ایران با چنین توانایی‌ها و بنیه قوی کاری غلط و نشدنی است.ایشان در ادامه ضمن خداقوت گفتن به دست‌اندرکاران انتخابات، چند توصیه به آن ها کردند.رهبر انقلاب تأکید کردند: تمهیدات لازم برای حفظ سلامت مردم به هنگام حضور در پای صندوق های رأی باید در نظر گرفته شود. همچنین موضوع کمبود تعرفه یا تأخیر در رسیدن آن که یکی از مشکلات دوره‌های قبل در انتخابات است باید برطرف شود.ایشان همچنین با اشاره به برخی گزارش ها مبنی بر مهیا نشدن آمادگی‌های لازم برای برگزاری انتخابات در خارج از کشور افزودند: وزارت‌های امور خارجه و کشور با توجه به کمبود وقت آمادگی‌های لازم را هر چه سریع‌تر فراهم کنند.حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای همچنین از مسئولان برگزاری انتخابات خواستند با هر تخلفی در انتخابات برخورد کنند.ایشان در پایان از خداوند متعال خواستند که دل ها را به آن چه صلاح کشور و ملت است، هدایت فرماید.

توکلی-24 ساعت دیگر مهم ترین انتخابات سیاسی جمهوری اسلامی ایران آغاز می شود و نتیجه این انتخابات رئیس جمهور چهار سال آینده ایران را مشخص خواهد کرد.  از همین رو شور و هیجان انتخاباتی به اوج خود رسیده است، بازار انصراف ها گرم شده و بزرگان اصلاح طلبی نیز با پیام های متعدد خود مردم را به حضور در پای صندوق های رای دعوت کرده اند. در حالی که گمان می رفت  انصراف ها  ابتدا از اردوگاه اصولگرایی آغاز شود، این محسن مهر علیزاده بود که اولین کاندیدای انصرافی انتخابات 1400 لقب گرفت. مهر علیزاده در نامه ای به وزیر کشور نوشت: « بدین وسیله مراتب انصراف خود را از ادامه رقابت های انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران اعلام می دارم.» اگرچه این کاندیدای انتخاباتی از این که به نفع کدام یک از کاندیداها انصراف داده است سخنی نگفت اما این اقدام مهر علیزاده با واکنش مثبت عبدالناصر همتی دیگر کاندیدای انتخاباتی همراه شد:« حال که با انصراف خود از ادامه حضور در انتخابات،مسئولیت مرا سنگین تر کرده اید، از حضرتعالی طلب دعای خیر برای ادامه این راه پرنشیب و نیز کمک فکری و عملی برای فردای بهتر ایران عزیزمان را دارم.» اما نکته قابل توجه ماجرای انصراف مهر علیزاده،  سیل تقدیر و تشکر بزرگان اصلاح طلبی از او و در ادامه شکل گیری موجی از حمایت آنان از عبدالناصر همتی بود. بهزاد نبوی رئیس جبهه اصلاحات  در پیامی نوشت:«  بعد از انصراف مسئولیت‌شناسانه مهر علیزاده  از نامزدی، به برادر گرامی جناب آقای دکتر عبدالناصر همتی رای خواهم داد، چراکه در اعتراض به صحنه‌آرایی خطرناکی که برای جمهوریت و ایران مخاطره‌آفرین است و برای باز ماندن دریچه‌های تنفس جامعه، رای دادن فرصت‌سازانه را موثرتر از قهر کم‌تاثیر می‌دانم.» عبدالواحد موسوی لاری عضو شاخص  جامعه روحانیون مبارز نیز این اقدام مهر علیزاده را یک تصمیم خردورزانه اعلام کرد و محمد علی ابطحی فعال سیاسی اصلاح طلب گفت که باید قدردان  زمان شناسی و حس مسئولیت آقای مهر علیزاده بود. پیام هایی که حاکی از روشن شدن دیر هنگام موتور انتخاباتی اصلاح طلبان بود  و درنهایت با پیام ویدئویی رئیس دولت اصلاحات به اوج خود رسید. سید محمد خاتمی ضمن تاکید بر مشارکت انتخاباتی اعلام کرد:«امیدوارم مردم ما همت کنند و به عرصه بیایند و رای بدهند. ( من درباره نامزدها صحبت نمی کنم که شایسته هستند یا نه) اما مردم به صحنه بیایند تا با آن طرحی که می خواهد یک جریانی به هر قیمتی ولو با کنار زدن مردم و تهدید کردن رأی و آزادی مردم فلان شخص یا فلان جریان را روی کار بیاورد و تحمیل کند مقابله شود.» خاتمی در بخش دیگری از سخنان خود با اعتراض غیر مستقیم به نحوه عملکرد شورای نگهبان از مردم خواست با حضور در پای صندوق های رای صحنه را به نفع جمهوریت تغییر دهند:«حضور مردم در صحنه به هر صورت و هر طریقی که باشد مهم است و این که جریانی می خواهد صندوق رأی را از کارایی بیندازد یا به جهت دیگر منحرف کند ، حداقل این است که ما نگذاریم چنین اتفاقی رخ دهد.» در کنار رئیس دولت اصلاحات، سید حسن خمینی نیز که چندی قبل و پس از اعلام لیست تایید صلاحیت شدگان، از کاندیداهای باقی مانده خواسته بود به نشانه اعتراض به شورای نگهبان از انتخابات کناره گیری کنند، با صدور بیانیه ای ضمن انتقاد از «بی توجهی عمیق به جمهوریت» به عنوان علّت اصلی نابسامانی های اقتصادی و اجتماعی، تأکید کرد که یکی از راه های حفظ جمهوریت نظام، دادن «رأی صحیح» است:« امروز اگرچه تنگ نظری ها و رفتارهای ناصحیح، همگان را به حق نگران میراث تاریخی مان کرده است و اگر چه همین بی توجهی عمیق به جمهوریت علت اصلی نابسامانی های اقتصادی و اجتماعی است ولی باز هم می توان نه با رفتاری سلبی، بلکه با تصمیمی ایجابی به حفاظت از آینده و ساختن امروز و رفع مشکلات معیشتی روزمره همت گمارد. این جانب ضمن احترام به نظر همه ایرانیان بر این باورم که یکی از راه های حفظ جمهوریت نظام، دادن «رأی صحیح» است. امید است همه در حفظ ثمره خون های پاک شهیدان موفق باشیم.» عبدالناصر همتی که این موج حمایت های مستقیم و غیر مستقیم در سبد رای او اثرگذار است، در آخرین اقدامات انتخاباتی خود در توئیتی تصریح کرد که محمد جواد ظریف را به عنوان معاون اول یا وزیر خارجه دولت بعدی خود انتخاب خواهد کرد:« توسعه اقتصادی ایران بدون تعامل قوی با خارج و دیپلماسی قوی اقتصادی مقدور نیست.دولت من به دنبال رفع تحریم‌ها و به خدمت گرفتن سیاست خارجی برای نیل به توسعه اقتصادی است به همین دلیل از دکتر محمدجواد ظریف برای حضور در کابینه‌ام در پست معاون رئیس جمهور یا وزیر خارجه دعوت خواهم کرد.» محسن مهر علیزاده تنها کاندیدای انصرافی 1400 نبود و علیرضا زاکانی نیز که تا پیش از این سخنگوی ستادش پیوسته شایعه انصراف او را تکذیب می کرد، در صفحه توییترش از انصراف خود به نفع رئیسی خبرداد:« مردم شریف ایران! با ایده و برنامه ای متفاوت آمدم تامدافع ارزش های انقلاب خمینی (ره) و فریاد غارت زده ها بر سر غارتگران باشم. هدف پیروزی جبهه انقلاب بود و اینک با اقبال مردم، مصداق تحقق آن، برادر عزیزم آقای رئیسی است. درفرهنگ بسیجی، انصراف ازطی مسیر معنا ندارد. این آغاز یک راه است.» انصرافی که با تشکر سید ابراهیم رئیسی همراه شد:« از برادر گران قدرم جناب آقای دکتر علیرضا زاکانی که براساس تکلیف انقلابی اش تصمیم به حضور در انتخابات گرفت و مومنانه به رقابت پرداخت و امروز هم «مسئولانه» تصمیم گرفت، صمیمانه تشکر و قدردانی می کنم.»دیشب نیز سعید جلیلی به نفع رئیسی انصراف داد.او در بخشی از بیانیه خود نوشت:« اکنون که بخش گسترده ای از آحاد جامعه به  برادر گرامی حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای سید ابراهیم رئیسی اقبال نشان داده اند ، شایسته است تا همه باورمندان جبهه انقلاب مبتنی بر آن چه ضرورت گام دوم انقلاب اسلامی است، برای آغازی استوار،ازهم اکنون ایشان را با رای خود در قبول این مسئولیت بزرگ یاری رسانند.» همچنین این روزها شایعاتی درباره انصراف سید امیرحسین قاضی زاده مطرح شده و پس از بیانیه اخیر 210 تن از نمایندگان مجلس نیز قوت گرفته است. به گزارش فارس، 210 نماینده مجلس شورای اسلامی طی بیانیه‌ای خطاب به کاندیداهای اصولگرا خواستار آن شدند تا به نفع سیدابراهیم رئیسی انصراف دهند. موضوعی که باواکنش صریح قاضی زاده هاشمی همراه شد و این کاندیدای انتخاباتی در این باره گفت:« دوستان نظر خود را اعلام کرده‌اند. باید ببینم حجت برای کنار رفتن دارم یا نه. به هر حال نظام به ما اعتماد کرده و باید پاسخ گوی وظیفه شرعی باشیم.» در نهایت نیز رئیس ستاد این نامزد انتخاباتی اعلام کرد که  سبد رأی قاضی‌زاده با هیچ نامزدی مشترک نیست و وی تا پایان در عرصه رقابت انتخاباتی باقی خواهد ماند.  محسن رضایی دیگر کاندیدای انتخاباتی نیز در گفت و گوی کلاب هاوس خود تحلیلی از چهره های مختلف سیاسی کشور ارائه کرد و از  وعده های انتخاباتی خودسخن گفت.  اما آن چه که بیش از هرچیز در این گفت و گو جنجالی شد، ادعای این کاندیدای انتخاباتی  مبنی بر استفاده از ظرفیت علی لاریجانی در دولت آینده خود بود:« در دولت آینده حتما از ظرفیت افراد شایسته و توانمندی از جمله برادر عزیز جناب آقای دکتر علی لاریجانی  که متاسفانه فرصت حضور در رقابت‌ انتخابات را نیافتند، استفاده خواهیم کرد تا #دولت_شایستگان به معنای واقعی شکل گیرد. » ادعایی که باعث بروز شایعاتی در خصوص دیدار رضایی  ولاریجانی شد و در نهایت دفتر رئیس سابق مجلس طی بیانیه ای در پاسخ به اخبار منتشر شده در فضای مجازی نوشت:« دکتر علی لاریجانی با هیچ کدام از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دیدار انتخاباتی نداشته است.» 

 

خادم- روابط مسکو-واشنگتن یکی از تاریک ترین روزهای خود را سپری می کند. حالا ولادیمیر پوتین و جو بایدن روسای جمهور روسیه و آمریکا در مکانی نمادین با یکدیگر دیدار کردند تا شاید با گفت و گو بتوانند بخشی از شکاف به وجود آمده در روابط شان را پر کنند. دیداری در یک ویلای قدیمی در ژنو سوئیس که از قرن هجدهم باقی مانده است. رونالد ریگان، چهلمین رئیس جمهوری ایالات متحده در سال ۱۹۸۵ میلادی برای اولین بار در این ویلا با میخائیل گورباچف، رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق ملاقات کرد. این دیدار زمینه ساز آغاز روند کاهش تنش های دوره جنگ سرد شد. جو بایدن و  ولادیمیر پوتین اظهار امیدواری کرده‌اند که جلسه‌شان در ژنو سوییس، بتواند اندکی از اختلافات بکاهد اما در میان اختلافات، مواردی وجود دارد که می توانند پیشرفت نسبتاً خوبی داشته باشند. گفته می‌شود حملات سایبری که دو بار زیرساخت‌های مهم آمریکا را هدف قرار داده، مهم‌ترین دغدغه آمریکا در این دیدار است. واشنگتن می‌گوید این حملات از مسکو هدایت شده ولی روسیه آن را «ادعاهای پوچ» خوانده است. اف‌بی‌آی هم هیچ مدرکی دال بر دخالت دولت روسیه در حملات به زیرساخت‌های حمل و نقل انرژی آمریکا (Colonial Pipeline) و تاسیسات تولید و بسته‌بندی گوشت ارائه نکرده است. گفت و گو درباره دخالت سایبری روسیه در انتخابات آمریکا نیز از جمله مواردی است که معلوم نیست بایدن چگونه به آن موضوع خواهد پرداخت. جو بایدن که ژانویه ۲۰۲۱ قدرت را در آمریکا در دست گرفته می‌گوید که خواهان یک رابطه پایدار و قابل پیش‌بینی‌تر با روسیه است، روابطی که به آمریکا اجازه دهد بر سایر اولویت‌های سیاست خارجی این کشور که بیش از روسیه برای واشنگتن اهمیت دارد، تمرکز کند. از آن جمله می‌توان به موضع‌گیری سرسخت‌تر در قبال چین اشاره کرد. کرملین هم به نوبه خود با سیلی از تحریم‌های مستمر و شدید از سوی آمریکا روبه رو شده است. آخرین موج این تحریم‌ها در ماه آوریل و بعد از سرکوب مخالفان داخلی از سوی مسکو روانه روسیه شد. تحلیل گران می‌گویند که پوتین از زمان به قدرت رسیدن جو بایدن تلاش کرده با انجام برخی اقدامات مانند اعزام نیروهای نظامی به مرز اوکراین توجه آمریکا را به خود جلب کند. «ولادیمیر فرلوف»، دیپلمات پیشین سفارت روسیه در واشنگتن در این باره می‌گوید: «کرملین می‌خواهد روابط با واشنگتن از یک مناسبات خصمانه غیر محترمانه به روابطی خصمانه ولی همراه با احترام تغییر شکل دهد.» ولادیمیر فرلوف  به شبکه خبری ای بی سی آمریکا گفت: «پوتین می‌خواهد   همان روابطی که در مناسبات میان اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا در دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ برقرار بود در حال حاضر هم شکل بگیرد. رفتارهایی مانند قاتل خواندن پوتین دقیقا خلاف این روند است.» با این حال تضمینی وجود ندارد که تلاش‌های جو بایدن در دیدار دیروزش با موفقیت همراه باشد. بایدن گفته است که دولت او برخلاف دولت ترامپ به ارتقای جهانی حقوق‌بشر و دموکراسی متعهد خواهد بود و ابایی از برخورد با کشورهایی که مبانی حقوق بشر را نقض می‌کنند نخواهد داشت. هم اکنون کرملین در حال سرکوب مخالفان سیاسی خود است و در این مسیر بدون هیچ ملاحظه‌ای مخالفان را از سر راه برمی‌دارد. الکسی ناوالنی، برجسته‌ترین منتقد دولت روسیه بعد از آن که از مسمومیت با گاز اعصاب جان سالم به در برد، در زندان به سر می‌برد. به جز او بیشتر چهره‌های دیگر ضد کرملین یا دستگیر و زندانی شده‌اند یا از کشور فرار کرده و در تبعید به سر می‌برند. فئودور لوکیانوف، یکی از اعضای شورای امور بین‌الملل روسیه که بعضی اوقات به دولت روسیه مشاوره می دهد، به ای بی سی نیوز گفت: «سوال این است که بایدن چگونه می‌خواهد این وضعیت جدید را بپذیرد؟ بایدن پیش از این سرکوب مخالفان توسط روسیه را محکوم   و از کرملین به دلیل مسموم کردن و به زندان انداختن ناوالنی انتقاد کرده است. روشن است که او در دیدار با پوتین درباره حقوق بشر صحبت خواهد کرد.»

 

بانک مرکزی رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال 99 را با احتساب نفت3.6 درصد و بدون احتساب این بخش 2.5 درصد گزارش کرد. گزارش سرپرست این بانک حاکی از آن است که با توجه به رشد مثبت اقتصادی در سه فصل انتهایی سال گذشته، اقتصاد ایران آرام آرام از رکود عمیق خارج شده است. جهش بخش های نفت و صنعت، به خصوص در زمستان سال گذشته، ثبت نرخ رشد 7.7 درصدی اقتصاد در آن فصل و همچنین مثبت شدن نرخ رشد سرمایه گذاری در سال 99، از مهم ترین وجوه رشد مثبت سال گذشته به شمار می رود.به گزارش خراسان، بانک مرکزی نتایج برآورد تولید ناخالص داخلی در سال 99 را منتشر کرد. بر این اساس تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه و به قیمت ثابت سال 90، از 613.7 هزار میلیارد تومان در سال 98، به 635.8 هزار میلیارد تومان در سال 99 رسیده است. به این ترتیب نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در سال 99 با احتساب نفت به 3.6 درصد و بدون نفت به 2.5 درصد  رسید. این آمارها از رشد مثبت اقتصادی در سه فصل منتهی به انتهای 99 و همچنین رشد خیره کننده گروه های عمده اقتصادی در زمستان سال گذشته خبر می‌دهند به طوری که در مجموع، نرخ رشد 7.7 درصدی با احتساب بخش نفت و نرخ رشد 3.6 درصدی بدون احتساب این بخش به دست آمده است. تفاوت زیاد نرخ رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت در زمستان سال گذشته می تواند حکایت از جهش تولید و صادرات در این بخش در سه ماه پایانی داشته باشد.

جهش نفت و صنعت در سال 99

آمارهای بانک مرکزی گویای آن است که در سال گذشته و در سطح گروه های عمده، گروه های «نفت» و «صنایع و معادن» به ترتیب با رشد 11.2 و 7.1 درصدی، سریع ترین رشد را نسبت به دیگر بخش ها داشته اند. بعد از این دو گروه، گروه های کشاورزی با 4.5 درصد و خدمات با صفر درصد قرار دارند. رشد مثبت بخش کشاورزی در شرایطی به دست آمده است که این بخش در سال گذشته با خشکسالی نیز دست و پنجه نرم می کرد. از سوی دیگر، به گفته کمیجانی سرپرست بانک مرکزی، دلیل عمده نرخ رشد صفر درصدی بخش خدمات را می توان به تاثیر پذیری آن از کرونا نسبت داد. این بخش بیشترین آسیب را از ناحیه یاد شده متحمل شده است.

رشد مثبت در 3 فصل انتهایی 99

به گزارش تسنیم به نقل از سرپرست بانک مرکزی، داده های تولید ناخالص داخلی نشان می دهد همزمان با مثبت شدن رشد GDP در سه فصل متوالی، اقتصاد ایران آرام آرام از رکود عمیق خارج شده است. در این زمینه داده های بانک مذکور نشان می دهد در سطح گروه های عمده و در بخش کشاورزی، در چهار فصل سال گذشته، نرخ رشد مثبت بین 3.4 تا 5.2 درصد ثبت شده است. در گروه نفت، این رقم از منفی 16.7 درصد در بهار، به 22.3 درصد در تابستان، 9.1 درصد در پاییز و رقم قابل توجه 35.8 درصد در زمستان رسیده است. روند رشد بالا در سه فصل و به خصوص زمستان در گروه صنایع و معادن هم تکرار شده به طوری که نرخ رشد این گروه که در بهار 99، 2.9 درصد محاسبه شده بود، در تابستان به 8 درصد، در پاییز به 7.1 درصد و در زمستان به 9.9 درصد افزایش یافته است. با این حال، در بخش خدمات، نرخ رشد فصلی تنها در تابستان و پاییز، اندکی مثبت بوده و در بهار و زمستان سال گذشته، عقبگرد منفی 1.3 و منفی 0.2 درصدی را به ثبت رسانده است.

شکوفایی بخش ساختمان در زمستان

گزارش بانک مرکزی، ذیل گروه های عمده صنایع و معادن و خدمات، عناوین و نرخ رشد زیرگروه هایی را برشمرده است. از مهم ترین این زیرگروه ها در گروه صنایع و معادن می توان به بخش ساختمان و جهش آن در زمستان اشاره کرد. نرخ رشد این بخش اگرچه در سه فصل ابتدایی سال 99 بین 2.2 تا 4.3 در نوسان بوده، اما به یک باره در زمستان به 22.4 درصد افزایش یافته است.

رشد سرمایه گذاری سرانجام مثبت شد

نرخ رشد تولید ناخالص داخلی از منظر هزینه، با توجه به مولفه هایی نظیر مصرف بخش خصوصی، مصرف بخش دولتی، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و تراز تجاری اندازه گیری می شود. در این زمینه نیز آمارهای قابل توجهی دیده می شود که از مهم ترین آن ها می توان به رشد مثبت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی در سال گذشته اشاره کرد. بر این اساس، رشد سرمایه گذاری ناخالص که در سال 98، منفی 5.9 درصد ثبت شده بود، به 2.5 درصد رسید. این رشد مثبت از آن جایی اهمیت دارد که طبق گزارش نماگرهای بانک مرکزی، نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص از سال 95 تا 98 به جز در سال 96 که اندکی مثبت (1.6 درصد) بوده، رشد منفی را تجربه کرده است. این رشد منفی صرفاً مربوط به سال های اخیر نبوده و آهنگ منفی آن چندین سال گریبان گیر اقتصاد ایران شده بود.

 

مصطفی میرجانیان- بعد از دلخوری‌های سحر زکریا، گلایه‌های سعید پیردوست از سال‌ها خانه نشینی و... تصور می‌کردیم ساعد هدایتی هم این روزها دل پری از مهران مدیری داشته باشد. او که چهره‌اش را بیشتر با سریال‌های شب‌های برره، مرد هزار چهره، باغ مظفر، پاورچین و...  می‌شناسیم  بعد از سال‌ها بیکاری می‌گوید، هیچ گلایه‌ای از مدیری ندارد و هرکدام از حاشیه سازی‌های همکارانش دلایلی دارد اما این عصبانیت چه علتی دارد که همه تیم مهران مدیری به آن مبتلا شده‌اند؟ این روزها که سریال به یادماندنی پاورچین از شبکه آی فیلم بازپخش می‌شود در گفت وگو با ساعد هدایتی، بازیگر نقش سعید در این سریال همین‌ها را پرسیدیم.

 

این روزها کجا و مشغول چه کاری هستید؟ علت کم‌کاری‌تان چیست؟

در خانه هستم. فیلم کوتاهی دارم که برای یک رسانه خصوصی و یک صفحه اینستاگرامی ساخته شده است. طی این مدت چند پیشنهاد کاری از تلویزیون داشتم، اما آخرین کارم با محمد متوسلانی برای فیلم «ارثیه فامیلی» بود. این فیلم آماده شده اما هنوز به اکران نرسیده است. آیا شما در این مدت از تلویزیون سریال تاپ و خوبی دیده‌اید؟ فعلا   برنامه خاصی در تلویزیون نداریم که برای بازی در آن شوق و اشتیاقی وجود داشته باشد. آقای مدیری هم این روزها درگیر دورهمی است و سریال دراکولا را منتشر کرده. سریالی که بازیگران خاص خودش را دارد و همگی از بچه‌های تئاتری هستند. او هنوز با تیم سابقش کاری نساخته که ما هم در خدمتش باشیم.

 

یعنی کم‌کاری خواسته خودتان بوده است؟

به تازگی بازیگرهای طنز خیلی زیاد شده‌اند. روی این حساب شاید بعضی کارگردان‌ها، قدیمی‌ها را در یاد نداشته باشند. آن‌ها وقتی بازیگرشان را انتخاب و کار را شروع می‌کنند، یکهو یادشان می‌افتد که آن بازیگر مطرح قدیمی هم برای فلان نقش، مناسب بوده است. هر پروژه بیشتر از 20-30 بازیگر ندارد و با این همه هنرمند، ما در یاد کارگردان‌ها نمی‌مانیم. البته خیلی‌ها هم واقعا لطف دارند. بعد از شیوع کرونا چند فیلم و سریال مطرح بوده اما به خاطر سنم ترسیدم که کار قبول کنم. مثلا همین اواخر، سعید آقاخانی برای سریال «نون.خ» و آقای رسام برای سریال «بوتیمار» با من تماس گرفتند، اما من واقعا ترسیدم که کار را قبول کنم. چون در بحبوحه بحران کرونا هستیم. من هم سنم بالا رفته و هم دیابت دارم و ترسیدم که در این شلوغی‌ها برایم اتفاقی بیفتد. برای همین، کار را قبول نکردم. خیلی از دوستانم مثل زنده‌یاد کریم اکبری مبارکه و پرویز پورحسینی در کار به کرونا مبتلا شدند. من هم گفتم چرا باید برای یک لقمه نان، خودم را در خطر بیندازم؟ ترجیح دادم بنشینم تا اوضاع کرونا بهتر شود.

 

با مهران مدیری همچنان ارتباط دارید؟

بله، ما در تولدها و مناسبت‌ها با هم ارتباط داریم. آقای مدیری به خاطر تعداد زیاد کارهایی که انجام می‌دهد، خیلی مشغول است. او هم می‌نویسد، هم کارگردانی و دکوپاژ  و اجرا می‌کند و... بنابراین خیلی سرش شلوغ است و به سختی می‌توان او را دید. او این قدر مشغله‌های فراوانی دارد که فرصت نمی‌شود 10 دقیقه با آرامش یک جا با آقای مدیری بنشینید و او را ببینید ولی ما با هم ارتباط تلفنی داریم. مثلا 18 فروردین تولد آقای مدیری و دو روز بعد هم تولد من بود. ما در واتس آپ برای هم گل فرستادیم!

 

شما و همکاران‌تان در سریال‌های «پاورچین»، «شب‌های برره» و... به تازگی ناراحتی‌هایی را از مهران مدیری بیان کرده‌اید و گاه با بغض علیه او صحبت می‌کنید. دلیل این اتفاق چیست؟

بارها چند خبرنگار از رسانه‌های زرد با ما تماس گرفته‌اند. من یا همکارانم چیزی را وسط متن گفته‌ایم که نیاز به توضیحاتی دارد اما رسانه‌ها جمله‌ای را تیتر کرده‌اند که با اصل حرف‌هایمان تناقض دارد. مثلا یک بار در رسانه‌ای گفتم، هنوز دستمزد سریال «قهوه تلخ» و «شب‌های برره» را نگرفته‌ام ولی جوری تیتر زدند که انگار مهران مدیری مقصر است و من از او طلبکارم. در صورتی که مهران مدیری، کارگردان است و تهیه‌کننده  پول ما را نمی‌دهد. من هنوز هم می‌گویم که پولم را از این سریال‌ها نگرفته‌ام ولی این به مهران مدیری ربطی ندارد. چند وقت پیش از همان رسانه تماس گرفتند و در پاسخ‌شان گفتم که چرا مردم را گمراه می‌کنید؟ بعضی‌ها حوصله ندارند مطلب مصاحبه را بخوانند و فقط تیترها را می‌بینند و این‌طوری فریب می‌خورند. خدا را شکر مهران مدیری من را می‌شناسد که اهل این حاشیه‌ها نیستم. گذشته از همکاری هنری، من همیشه عاشق مهران مدیری بوده‌ام. اگر یک درصد در جامعه مطرح هستم، آن را مدیون مهران مدیری می‌دانم. ما هیچ دلخوری از مهران مدیری نداریم. او هر موقع در سریالی تهیه‌کننده بوده، من هیچ قراردادی با او ننوشتم، چون به خودم اجازه چنین کاری ندادم. شاید این حرفه‌ای نباشد ولی ما با هم دوست هستیم و نان و نمک همدیگر را خورده‌ایم.

 

بعضی از همکاران‌تان فارغ از رسانه‌ها، در صفحات اجتماعی‌‌شان هم ناراحتی‌شان را از مهران مدیری می‌نویسند. ماجرا چیست؟

درباره بازیگران دیگر من نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده است. شاید آن‌ها هم به خاطر چند رسانه زرد، حاشیه‌ساز شده‌اند یا ممکن است ناراحت شده باشند که چرا در کاری حضور نداشته‌اند ولی به نظرم لزومی ندارد به خاطر رفاقت و دوستی، من در همه کارهای مدیری حاضر باشم. این که مهران مدیری در همه کارهایش باید من را شرکت دهد، یک ادعای خودپسندانه است وگرنه هر سریال و هر فیلمی بازیگر خاص خود را دارد. بعضی فکر می‌کنند ما یک تیم هستیم و باید در همه کارهای آقای مدیری باشیم ولی من در این 22 سال که با آقای مدیری هستم هیچ‌گونه دلخوری نداشته‌ام. در آینده اگر در کارهای او باشم یا نباشم هیچ گلایه‌ای ندارم. ما رفیق هستیم. حتما لازم نیست که مدام دست‌مان در جیب همدیگر باشد.

یک سایت‌ چینی به تازگی بعد از آن‌که شایعاتی درباره انتشار ویندوز 11 در آینده نزدیک پخش شد، تصاویری از رابط کاربری و منوی استارت این نسخه از ویندوز را لو داد و در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد. بعد از آن هم به طور رسمی اعلام شد که نسخه ویندوز 11 در 24 ژوئن یا همان 3 تیر امسال معرفی خواهد شد اما به این معنی نیست که شما در این تاریخ می‌توانید این نسخه را به روز رسانی کنید. هم اکنون به نظر می‌رسد نسخه منتشر شده در اواخر پاییز یا اوایل سال میلادی آینده در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. به همین بهانه و در پرونده امروز زندگی‌سلام، از تاریخچه ویندوز خواهیم گفت، با دردسرهای کار با آن و نصب‌اش در گذشته خاطره‌بازی خواهیم کرد و از تفاوت‌های ویندوز 11 با نسخه‌های قبلی خواهیم گفت.

 

از Ms dos  قزمیت تا قژقژ دایل‌آپ 

عرضه ویندوز 11 فرصت خوبی است برای خاطره‌بازی با رایانه‌های قدیمی به ویژه سیستم عامل‌هایی که حکم شکنجه را داشتند

ویندوز 11 هم دارد از راه می‌رسد، اما همه‌چی از اول در دنیای رایانه‌ها این قدر گل و بلبل نبود که همه راحت بتوانند با سیستم‌شان کار کنند. در این مطلب ﻗﺮار است ﺧﺎﻃﺮات ﺑﺎﺣﺎل و ﺷﯿﺮﯾﻦ اوﻟﯿﻦ روزﻫﺎﯾﯽ را ﮐﻪ راﯾﺎﻧﻪ وارد زندگانی ﻣﺎ ﺷﺪ ﻣﺮور ﮐﻨﯿﻢ؛ ﯾﻌﻨﯽ اواﺧﺮ دهه 70 و اواﯾﻞ دهه 80، ﻫﻤان زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻠﺖ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ‌ﮐﺮدند ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده از راﯾﺎنه ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻼس ﺑﺮوند و زﺑﺎن‌اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ را ﻫﻢ در ﺣﺪ ﺗﺎم ﮐﺮوز ﺑﻠﺪ ﺑﺎﺷند برای ﻫﻤﯿﻦ اگر ﻣﻮﻗﻊ ﻧﺼﺐ ﯾﮏ ﻧﺮم‌اﻓﺰار ﺑﺎ واژه Next مواجه ﻣﯽ‌شدند ﮐﻠﯽ از در و ﻫﻤﺴﺎیه ﺳﻮال ﻣﯽ‌ﮐﺮدند ﺗﺎ ﯾﮏ وﻗﺖ راﯾﺎنه‌ﺷﻮن ﻧﺘﺮکد. البته بیشتر ما ﻣﻌﻨﯽ کلمه را ﻣﯽ‌دانستیم، اﻣﺎ اﺳﺘﺮس داشتیم دیگر. تازه نسلی که نسخه‌های ویندوز 95 به بعد را درک کردند خیلی خوشبخت بودند. چون قبلی‌ها با سیستم‌عامل MS Dos کار می‌کردند که در حقیقت بیشتر یک زبان برنامه‌نویسی بود تا سیستم عامل. کار کردن با MS Dos یک رنج خیلی عجیبی هم داشت. این که به‌جای کلیک بخواهی مدام از کدهای دستوری استفاده کنی و آن محیط و رابط کاربری زشت و سیاه را تحمل کنی از تجربه تماشای سریال‌های تکراری آی فیلم هم سخت‌تر بود.

آن زﻣﺎن ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﺮی ﻧﻤﺎدهای ﺟﺎﻟب در ذﻫﻦ ﻣﺎ ﻣاندگار شده، ﯾﮑﯽ از بدترﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮات ﻣﺎ اون آﯾﮑﻮن «ﮔﯿﺮه» ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮ office 2000 ﺑﻮد که ﻫﺮ ﮐﺎر ﻣﯽ‌ﮐﺮدیم زود ﺳﺮوکله‌اش پیدا ﻣﯽ‌ﺷﺪ و ﻟﻮس ﺑﺎزی درﻣﯽ‌آورد. ﯾﮏ ﻧﺮم‌اﻓﺰار ﻫﻢ ﺑﻮد ﺑﺮای ﭘﺨﺶ ﻓﯿﻠﻢ به ﻧﺎم زﯾﻨﮏ ﭘﻠﯿﺮ، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻋﮑﺲ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻓﯿﻠﻢ رو ﻫﻢ داشت ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺎﻻر ﺑﻮد، ﺑﺎزی NFS را که فروشگاه‌ها به‌عنوان اشانتیون روی سیستم نصب می‌کردند، ﺑﺎزی‌ﻫﺎی ﺟﻨﮕﯽ آن ﻣﻮﻗﻊ ﺧﯿﻠﯽ روی ﺑﻮرس ﺑﻮدند، I.G.I ، دلتاﻓﺮس، ﻫﯿﺘﻤﻦ، رزیدنت اوﯾﻞ، مهم‌ﺗﺮﯾﻦ نکته درباره ﺑﺎزی‌ﻫﺎ، اﯾﻦ ﺑﻮد که ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺐ ﻣﻮﻗﻊ ﺧﻮاب ﻫﻢ، ﺧﻮاب ﺑﺎزی را ﻣﯽ دیدیم، ﺣﯿﻒ که Save ﻧﻤﯽ ﺷﺪ، ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖ ﻫﺎ ﻫﻢ Game overﻣﯽ شدیم و ﺑﺎ ﺗﮑﺎﻧﯽ شدید از ﺧﻮاب ﻣﯽ پریدیم. مدتی ﻫﻢ ﺑﺎزی ﻫﺎی ﺗﺤﺖ ﻓﻠﺶ به ﺧﺎﻃﺮ ﺣﺠﻢ ﮐﻢ، ﻓﮑﺮی بودن و... پرطرفدار شدند! نکته ﻗﺎﺑﻞ توجه ﺑﺎزی ﻫﺎی رایانه‌ای در آن ﻣﻘﻄﻊ، ﺑﺎزی کردن ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻮد. در ﮐﻞ ﭼﻮن رایانه جدید ﺑﻮد ﺑﺮای همه ﺟﺬاب ﺑﻮد که از آن سر در بیاورند و ﮔﺎﻫﯽ ﮔﺎﻓﯽ ﻫﻢ ﻣﯽ دادند که ﺑﯿﺎ و ﺑﺒﯿﻦ، آن وﻗﺖ  اگر ﯾﮏ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺸﮑﻞ پیدا ﻣﯽ ﮐﺮد ﯾﺎ برنامه‌ای اﺟﺮا ﻧﻤﯽ‌ﺷﺪ ﮐﻞ اﻋﻀﺎی ﺧﺎﻧﻮاده تمام اﺟﺰای رایانه را ﻣﯽ زدند زﯾﺮ ﺑﻐﻞ و ﻣﯽ بردند ﺑﺮای ﺗﻌﻤﯿﺮ. ﻣﻦ خودم ﻫﻨﻮز ﮐﺴﺎﻧﯽ را ﻣﯽ‌ﺷﻨﺎﺳﻢ که ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﺎر کردن ﺑﺎ رایانه رویش ﮐﺎور ﻣﯽ‌ﮐﺸند ﺗﺎ ﺑﺎ ﮔﺮد و ﺧﺎک وﯾﺮوﺳﯽ نشود! بچه ﻫﺎﯾﯽ که در  ﺳﺎل ﻫﺎی 76 ﺗﺎ 80 درس «ﻣﺒﺎﻧﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ» را ﺗﻮی دبیرستان داشتند یادشان ﻫﺴﺖ که وﻗﺘﯽ وارد ﮐﺎرﮔﺎهﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻣﯽ‌شدیم ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻔﺶ‌ﻫﺎیمان را درﻣﯽ‌آوردیم و دمپاییﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ را که آنﺟﺎ ﺑﻮد ﭘﺎ ﻣﯽکردیم، بعدها ﻓﻘﻂ اﯾﻦ همه رﻋﺎﯾﺖ بهداشت را در اﺗﺎق ﻋﻤﻞ دکترهای ﻣﻐﺰ و اﻋﺼﺎب دیدیم. راﺳﺘﯽ آن وﻗﺖﻫﺎ ﯾﮏ ﭼﯿﺰی ﻫﻢ ﺑﻮد به ﻧﺎم «ﭘﺎرﺳﺎ99» که ﻓﺎرﺳﯽﺳﺎز ویندوز ﺑﻮد و My Computer رو به «ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻣﻦ» تبدیل ﻣﯽﮐﺮد.

ویندوز ﻋﻮض کردن ﻫﻢ آن زﻣﺎن آداب ﺧﺎﺻﯽ داﺷﺖ، همه به ﮐﺴﯽ که از عهده اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮﻣﯽآﻣﺪ به ﭼﺸﻢ ﯾﮏ ﻓﻀﺎﻧﻮرد ﻧﮕﺎه ﻣﯽکردیم، آنﻫﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﺗﺮﯾﭗ ﺑﺮﻣﯽداشتند اﻧﮕﺎر که اﺳﺘﯿﻮﺟﺎﺑﺰن! آن ﻣﻮﻗﻊ ﺧﯿﻠﯽ‌ﻫﺎ به ﺟﺎی اﯾﻦکه ﻣﺸﺨﺼﺎت رایانه را ﺑﻠﺪ ﺑﺎﺷﻦ و ﻣﺜﻼً ﺑﮕویند رﻣﺶ فلانه و حافظه‌اش بهمانه ﻣﯽ ﮔﻔﺘند ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻣﺎ «ال جیه» و ﻣﻨﻈﻮرﺷان از اﯾﻦ ﻧﺎم  گذاری دقیقا اﺳﻢ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر ﺑﻮد، ﯾﻌﻨﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮیﻫﺎ رایانه را ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺪ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرش ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ! ﻫﻤﭽﯿﻦ پدیده ﻫﺎﯾﯽ بودیم ﯾﮏ روزی!! ﯾﮏ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﻫﻤﻮﻃﻨﺎن ﮔﺮاﻣﯽ عرضه ﻣﯽکردند و اﺳﻢﻫﺎی ﺧﺎﺻﯽ ﻣﺜﻞ  king، Lord و... ﺑﺮایش ﻣﯽگذاﺷﺘند و روی ﯾﮏ ﺳﯽدی ﮐﻢ ﺣﺠﻢ ﺗﻤﺎم ﺗﺎرﯾﺦ ﻧﺮم‌اﻓﺰار جهان از دوره پارینه ﺳﻨﮕﯽ را رویش ﻣﯽ رﯾﺨﺘند. ﯾﮏ ﻧﺮم‌اﻓﺰاری ﺑﻮد آن زﻣﺎن به اﺳﻢ  talkit که ﺷﻤﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺴﺘﯿد ﺟﻤﻼﺗﯽ را داخلش ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﯿد و ﺑﻌﺪ نرم افزار به دلخواه ﺷﻤﺎ جمله را ﺑﺎ صدای ﭘﯿﺮزن، ﭘﯿﺮﻣﺮد، بچه، آدم ﻓﻀﺎﯾﯽ و ... ﻣﯽگفت. اﻣﺎ ﭼﺎﻟﺶ اﺻﻠﯽ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻮد، ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺒﺮ ﻣﯽ‌کردیم همه ﺑﺮوند ﺑﯿﺮون ﯾﺎ ﺑﺨﻮاﺑند ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺎری نداشته باشد و ﺑﺘﻮﻧﯿﻢ از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ دایل آپ با آن صدای قیژ قیژش اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ، ﺣﺎﻻ  در آن اوﺿﺎع یکهو ﯾﮑﯽ زﻧﮓ ﻣﯽزد و ﺑﻌﺪ که ﺧﻮب اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻗﻄﻊ ﻣﯽﺷﺪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺒﺨﺸﯿﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻢ.

 

ایده و اجرا:سید مصطفی صابری، سعید مرادی

 

منابع این پرونده: دیجیاتو، آی‌تی رسان، رایا مگ ، زومیت، گویا آی تی